ထျိူ းမြာ မေး။ ။ ဒီပင်လုံညီလာခံပြီးလို့ရှိရင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေအတွက် ဘယ်လိုအပြောင်းအလဲဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ထင်လဲ။ ဖြေ။ ။ ပြောင်းလဲမလား မပြောင်လဲဘူးလားဆိုတာကိုတော့ မသိဘူးပေါ့နော။ ဒါပေမဲ့ ရှေ့ဆက်လုပ်ငန်းစဉ်တွေအတွက် အများကြီးလုပ်ရအုံးမယ်။ ပြောင်းလဲသွားနိုင်ဖို့အရေးအစလမ်းဖော်ပေးတာပေါ့။ နောက်ဘာဖြစ်လာမလဲဆိုတာကတော့ နောက်တစ်ပိုင်းပေါ့။ အခုဟာက ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ် ဆက်တိုက်ဆက်တိုက်ဖြစ်နိုင်ဖို့ လမ်းဖွင့်ပေးတာပဲ။ မေး။ ။ ဆရာတို့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုုင် အဖွဲ့တွေအနေနဲ့ ရှေ့ဆက်ဘာဆက်လုပ်ဖို့ရှိလဲ။ ဖြေ။ ။ ကျနော်တို့ကတော့ အဓိကက ပြည်သူတွေပဲလိုပါတယ်။ ပြည်သူတွေ သဘောတူရင်လုပ်မယ်။ ပြည်သူတွေသဘောမတူတာဆိုရင်တော့မလုပ်ဘူးပေါ့။ မေး။ ။ အစိုးရတပ်မတော်နဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ကော ဆရာအနေနဲ့ ဘယ်လိုပြောချင်ပါသလဲ။ ဖြေ။ ။ အခုလောလောဆယ်တော့ ရာခိုင်နှုန်းအပြည့်တော့ အမမျှော်လင့်နိုင်တော့ဘူး။ အထူးသဖြင့်တပ်မတော်တွေကို သိပ်အယုံအကြည်မရှိဘူး။ […]
Armed Conflicts
ထျိူ းမြာ ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုကို တည်ဆောက်မည်ဆိုပါက အစိုးရတပ်မတော်သည် ဒီမိုကရေစီနည်းလမ်းကျကျ အရပ်သားအစိုးရ လက်အောက်သို့ အသွင်ကူးပြောင်းမှသာ ပိုမိုယုံကြည်နိုင်မည်ဟု ညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (UNFC) ဒုတိယ-ဥက္ကဌနိုင်ဟံသာက ပြောသည်။ “တပ်မတော်ကလည်း ဒီမိုကရေစီနည်းကျကျ အစိုးရလက်အောက်မှာနေရမယ်။ အရပ်သားဦးဆောင်မှုအောက်မှာ လက်ခံနေရမယ်ဆိုတဲ့ အနေအထားမျိုးရှိရမယ်။ အဲ့ဒါကိုရော တပ်မတော်ကအကောင်အထည် ဖော်နေပြီလားပေါ့။ တပ်မတော်က၂၀၀၈ကိုပဲ ကိုင်ထားပြီးတော့ လွှတ်တော်မှာလည်း၂၅ ရာခိုုင်နှုန်း၊ အစိုးရ မှာလည်း သုံးနေရာ၊ ကာလုံမှာလည်း လွှမ်းမိုးထားတယ်။ ဒီလိုအနေအထားမျိုးမှာ အန်ကယ်တို့ ဘယ် လို ယုံကြည်ရ မလဲ။ ယုံကြည်မှုဆိုတာကတော့လက်တွေ့အပေါ်မှာမှယုံကြည်လို့ရမှာလေ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။ တပ်မတော်သားအစုအဖွဲ့ကိုယ်စားဗိုလ်မှူးကြီး နေလင်းထွန်းက တပ်မတော်၏သဘောထားရပ်တည်ချက်မှာ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေသည် ဖက်ဒရယ်စနစ်နှင့်မညီဟု သုံးသပ်မည့်အစား အဖွဲ့အစည်းများ၏ […]
မူအက်စတာ ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ် ဘောလခဲမြို့နယ်တွင် ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင်လအတွင်း လက်နက်ကိုင်ပြီး ရွာထဲဝင်လာခဲ့သည့် KNPP တပ်သားများကြောင့် ဘောလခဲနေဒေသခံများ အချို့မှာ တိုက်ပွဲပြန်ဖြစ်ပွားမည်ကို စိုးရိမ်နေကြသည်ဟု ကယားပြည်နယ် ငြိမ်းချမ်းရေးလေ့လာစောင့်ကြည့်ရေးကွန်ယက်အဖွဲ့ဝင် (KSPMN) ဦးရှုမောင်က ပြောသည်။ “သူတို့က လက်နက်တွေကိုယ်စီနဲ့ လက်နက်ကြီးတွေအပြည့်အစုံနဲ့ ဝင်လာတယ်လေ၊ ကျည်ဆံတွေလည်းအပြည့်ဆိုတော့ ဒေသခံအချို့တွေလည်း တိုက်ပွဲပြန်ဖြစ်မှာကို ကြောက်နေကြတယ်၊ တချို့ကြတော့လည်း သူတို့သွားလာနေကြပဲ သွားမှာပေါ့ လို့ပြောကြတယ်” ဟု ဦးရှုမောင်က ပြောသည်။ ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင်လအတွင်း လက်နက်ကိုင်ဆောင်ထားသည့် KNPP တပ်သားများ ဘော်လခဲဒေသတွင်းရှိ ကျေးရွာများသို့ ခြေလျင် ခရီးဖြင့် ဖြတ်သန်းသွားကြခြင်းအပေါ် ဒေသခံအချို့မှ စိုးရိမ်ပူပန်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။ လွိုင်ကော် KNPP ဆက်ဆံရေးရုံးမှ […]
ဦးမြာ ကယား( ကရင်နီ) ပြည်နယ်အတွင်း သစ်မှောင်ခိုများအား တားဆီးအရေးယူရာတွင် အဓိက ကုမ္ပဏီများကိုသာ တားဆီးအရေးယူသင့်သည်ဟု ဖရူဆိုမြို့နယ် အမှတ်(၂) ပြည်နယ်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးခင်မောင်ထွန်း (ခ) နော်အီးက ပြောသည်။ “အခုပိတ်ချင်တာက ကျနော်တို့ ကိုင်ချင်တာက အဓိက ကုမ္ပဏီကြီးတွေပေါ့နော။ အခြား ပြည်နယ်တို့ တိုင်းတို့က လာတဲ့လူတွေ နောက်ပြီး တချို့ အကြီးအကဲနဲ့ ပေါင်းပြီးမှ အဆမတန် ခုတ်ထုတ်တဲ့လူတွေပေါ့နော။ ”ဟု ပြောသည်။ ကယား( ကရင်နီ ) ပြည်နယ်တွင် သစ်ထုတ်လုပ်သည့် ကုမ္ပဏီကြီး (၉) ခုရှိပြီး ၎င်းတို့မှာ သတ်မှတ်ထားသည့် တန်ချိန်ထက် များစွာပိုသည့် တန်ချိန်များ တင်ပို့နေသည့်အတွက် တားဆီးနိုင်ရန် သေချာကြပ်မတ်သင့်သည်ဟုလည်း ၎င်းကဆိုသည်။ […]
ကော်မိန်း တစ်နိုင်ငံလုံး အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးထားခြင်းမရှိသည့် ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ(KNPP) အနေဖြင့် ၂၁ ပင်လုံညီလာခံ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ချသည့်အပိုင်းတွင် မပါဝင်နိုင်ပါက အမျိုးသားပြန်လည်ရင်ကြားစေ့ရေးအတွက် နစ်နာမှုရှိနိုင်သည်ဟု ငြိမ်းချမ်းရေးလေ့လာစောင့်ကြည့်ရေး ကွန်ယက်မှ အဖွဲ့ဝင် ဦးပလုရယ်က ပြောသည်။ “သူတို့ဆွေးနွေးတာ တင်ပြတာတွေကိုတော့ တကယ့်ဆုံးဖြတ်တဲ့အထဲမှာ မပါဘူးဆိုရင်တော့ ဒါကအရမ်းကို နစ်နာနို်င်တယ်ပေါ့နော်။ သူတို့အတွက်မကဘူး အမျိုးသားပြန်လည် ရင်ကြားစေ့ရေးလို့ပြောရမလား၊ အဲဒါတွေမှာ နစ်နာမှုတွေ ရှိနိုင်တယ်ပေါ့” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။ ၂၁ပင်လုံညီလာခံတွင် တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်ရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ် (NCA) လက်မှတ်ထိုးထားသည့် အဖွဲ့များကသာလျှင် ဆုံးဖြတ်ချက်ချသည့်နေရာတွင် ပါဝင်ခွင့်ရှိနေပြီး စာချုပ်လက်မှတ်မထိုးထားသည့် KNPP အနေဖြင့် သဘောတူ ဆုံးဖြတ်ချက်ချသည့် အပိုင်းတွင် မပါဝင်နိုင်သည့် အနေအထား၌ ရှိနေသည်။ “အားလုံးပါဝင်နို်င်ဖို့ကတော့ […]
စိုင်းလင်းလင်းဦး နမ့်ပွန်ချောင်း ရေလှောင်တမံရေအားလျှပ်စစ်စီမံကိန်းနှင့် ရေကျော်ဆည် (Low Overflow Weir) ရေအားလျှပ်စစ်စီမံကိန်း အကောင်အထည်ဖေါ်ဆောင်ရွက်ရန်အတွက် ဒေသအခေါ် (တာဆိုင်း) ဒေသ၌ လေ့လာဆန်းစစ်ချက်များအား ၆ လအတွင်း ပြုလုပ်သွားရန် ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ KNPP က စမ်းသပ်ခွင့်ပြုလိုက်ပြီဖြစ်သည်ဟု KNPP လွိုင်ကော်ဆက်ဆံရေးတာဝန်ခံ ခူးညေးရယ်က ပြောသည်။ ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ KNPP မှ ခွင့်ပြုထားပြီး ပညာရှင်များမှ လေ့လာဆန်းစစ်ပြီးနောက် ၆ လအတွင်း ယင်းကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ အစီရင်ခံစာ တစ်ခု ထုတ်ပြန်မည်ဟုလည်း သိရသည်။ “တိုင်းတာမှုနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အချက်အလက်တွေကို သူတို့ ၆ လအတွင်း Report (အစီရင်ခံစာ) တစ်ခုထွက်မယ် ပြောတယ်။” ဟု […]
ဇွန်လှိုင်လ ၂ဝ ရက်နေ့မှာ ကျရောက်တဲ့ ကမာ္ဘ့ဒုက္ခသည်များနေ့ မှာ ထိုင်းမြန်မာ နယ်စပ်က လူဦးရေ ၁၅၀၀ဝ ခန့် ရှိတဲ့ ရင်နီဒုက္ခသည်စခန်း ၂ခု မှာ ရောက်ရှိနေကြတဲ့ စစ်ပြေး ဒုက္ခသည်တွေ ဘယ်လိုကြောင့် ဒုက္ခသည်စခန်းကို ရောက်ရှိလာတာလဲဆိုတဲ့ သူတို့ရဲ့ ရင်ဖွင့်သံ လေးတွေကို စုစည်းထား ပါတယ်။ စူးမယ် ရှားတောမြို့နယ် ဒေါစဲရွာမှ ၁၉၉၆ ခုနှစ်မှာ ကရင်နီ ဒုက္ခသည်စခန်းကို ရောက်ရှိလာတဲ့ အသက် ၈ဝ ဝန်းကျင် မော်ဘော်မယ် “ဗမာစစ်တပ်တွေ မောင်းထုတ်လို့ ပြေးလွားရင်း ထွက်လာတာ။ သစ်ပင်အောက်မှာပဲ လျောက်အိပ်ရတယ်။ ပုရွက်ဆိတ်လည်းကိုက် ခြင်တွေလည်းကိုက်နဲ့။ ခြုံထဲမှာလဲ အိပ်ရတယ်။ တောထဲမှာ မအိပ်ချင်တော့ဘူး။ […]
ဦးမြာ ကယား(ကရင်နီ) ပြည်နယ်တွင် ရေကာတာ ၃ခု ဆောက်လုပ်မည့် စီမံကိန်း အပေါ်၊ တက်လာသော အစိုးရသစ်မှ ပွင့်လင်းစွာ ချပြစေလို ကြောင်း နှင့် အကယ်၍သာ စီမံကိန်းများ အကောင် အထည်ပေါ်လာပါက ကျေးရွာ ၂ဝ ကျော်ခန့် ထိခိုက်နိုင်ကြောင်း အနာဂတ်သံလွင် အဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဒေါ်နှင်းရီကပြောသည်။ “လုံးဝကိုကျွန်မတို့ စိုးရိမ်တယ် ကျွန်မတို့ နိုင်ငံခေါင်းဆောင် အနေနဲ့ဆိုရင် ဒီကိစ္စကိုဖြေရှင်းလို့ရမယ်။ ပြည်သူတွေ စိတ်ချလောက်တဲ့ စကားလေးတစ်ခွန်းလောက်တော့ ပြောသင့်တယ်” ဟုပြောသည်။ လက်ရှိတွင် ရေကာတာစီမံကိန်းမှာ တည်ဆောက်ရန် ရေမြေအနေထား တိုင်းတာမှု ကို ပြည်ထောင်စုအစိုးရက ခွင့်ပြုထားသည့် အဆင့်တွင်သာ […]
မူအက်စတာ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများက ကောက်ခံသည့်အခွန်များ ၊ ဖြတ်သန်းသွားလာရသည့်ဂိတ်များသည် ပြည်သူများအား ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးဖြစ်စေသည်ဟု ဖားဆောင်းမြို့နယ်မှ ဦးစိုင်းသန်းရွှေက လူထုအခြေပြုငြိမ်းချမ်းရေးနှီးနှော ဖလှယ်ပွဲတွင် တင်ပြဆွေးနွေးသွားသည်။ “တံဆိပ်လည်းမပါ အရပ်ဝတ်နဲ့ ပဲတောင်းတယ်။ ပြည်သူတွေက ယောင်ဝါးဝါးနဲ့ အခွန်ပေးရတယ်။ ဘာအဖွဲ့လဲဆိုတာသေချာမသိရ ။ မပေးရင် သေနတ်နဲ့ပဲ ပစ်ခတ်ခံရမလား ။ ဆင်းလာတော့မလိုလို ကြောက်နေရတယ်။” ဖားဆောင်းမြို့နယ်အတွင်းရှိ စွပ်ဖဂိတ်တွင် အရပ်ဝတ်ဖြင့် ဖြတ်သန်းသွားလာသူများကို ငွေကြေးတောင်းခံနေသည့် နယ်ခြားစောင့်တပ်အသွင်ပြောင်းထားသော ကရင်နီလူမျိုးပေါင်းစုံပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး (က.လ.လ.တ)အဖွဲ့ ၏လုပ်ရပ်ကို ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ် လူထုအခြေပြု ငြိမ်းချမ်းရေး နှီးနှောဖလှယ်ပွဲ လွိုင်ကော်မြို့ ထေးသမရပ်ကွက်ရှိ မောဒူဒီးဘိုးခန်းမဆောင်တွင် ဇူလိုင်လ ၁ရက် နှင့် ၂ ရက်နေ့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့ချိန် ဦးစိုင်းသန်းရွှေက ဆွေးနွေးတင်ပြသွားခြင်းဖြစ်သည်။ […]