ခွန်းကလိုင်းဖရီး ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း ဖယ်ခုံမြို့နယ်၊ အလယ်ကယန်းဒေသတွင် မိုးရွာသွန်းမှုနည်းပါးတဲ့အတွက် တောင်သူလယ်သမားတွေက ရေအလုံအလောက် မရရှိဘဲ လယ်မြေထွန်ယက်စိုက်ပျိုးရာမှာ အခက်အခဲကြုံ တွေ့နေကြရပါတယ်။ ၎င်းအခက်အခဲနှင့် ပတ်သက်ပြီး တောင်သူ ခွန်းအလေးရှိုက “ရေမရတဲ့ နေရာမျိုးခါကျတော့ ပိုပင်ပန်းတာပေါ့။ တစ်ရက်တစ်ရက်လုပ်တာ နဲနဲပဲ သွားတဲ့အခါကျတော့ မြေနဲ့ ပြောမယ်ဆို ရေရှိတဲ့ဟာဆို ပိုမြန်တာပေါ့။ ရေမရှိတဲ့ နေရာခါကျတော့ တခါနဲနဲ တွန်းသွားပြီးတော့ လုပ်တယ်။ တစ်ရက်ဆို အလွန်ဆုံး တစ်ပယ် နှစ်ပင်ပဲပြီးတယ်။ နောက် ဒီပုံစံမျိုးဆို လုံးဝမဖြစ်နိုင်ဘူးလေ။ မိုးမကျမချင်းတော့ မလုပ်ရတော့ ဘူးပေါ့။” လို့ ပြောပါတယ်။ တောင်ကျရေတွေကို မှီခိုအားထားပြီး ရေသွင်းစိုက်ပျိုးရသည့်အတွက် မိုးရွာသွန်းမှုများမှသာလျင် ရေလုံလောက် မှုရရှိနိုင်မည်လို့ ဆိုပါတယ်။ တောင်သူတွေ […]
ရေ
အန်ထောနီ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်ထဲက ဟိုဝမ်ကျေးရွာ အုပ်စုမှာ ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဖြည့်စွက်ရံပုံငွေဖြင့် ဆည်မြောင်းနှင့် ရေစီမံခန့်ခွဲရေး ဦးစီးဌာနမှ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်ထားတဲ့ အိမ်တိုင်ရာရောက် ရေပေးဝေတဲ့လုပ်ငန်း အချိန်ကြန့်ကြာနေတဲ့အပေါ် ဟိုဝမ် အထက်ကျေးရွာ ရွာသူ ရွာသားများက စောင့်မျှော်နေကြတယ်လို့သိရပါတယ်။ “ကျေးရွာသူ သားတွေက မျှော်တယ်ပြောတယ် ဒါပေမဲ့ကျနော်ကလည်း မတတ်နိုင်တော့ဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုရင် ကျနော်တို့ပိုက်ဆံ မဟုတ်ဘူးဆိုတော့လည်း သူများက ပေးချင်မှပဲပေးမှာပေါ့ ဒါပဲကျနော်ပြောလိုက်တယ်။ သူတို့ကို ကျနော်သူတို့က ဆက်သွယ်တာ အေလာမယ်လာမယ် အဲ့လိုမျိုးပဲပြောတာ။ ကျနော်သူတို့ကို ပြောမယ်ဆိုရင်လည်း တစ်မျိုးဖြစ်မှာစိုးလို့ပေါ ပြောလည်းသိပ်ပြောချင်ဘူး။” လို့ ဟိုဝမ်ကျေးရွာ အုပ်စုပ်စုအုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးမောင်ဒတ်က ပြောပါတယ်။ ဟိုဝမ်အုပ်စုတွင် အအောက်ရွာနှင့် အထက်ရွာဆိုပြီး နှစ်ရွာရှိပါတယ်။ အအောက်ရွာကတော့ အရင်နှစ်ကတည်းက ရေရရှိနေပြီဖြစ်ပေမဲ့ […]
အန်ထောနီ ဖရူဆိုမြို့နယ် ဒိုးပရယ်ကျေးရွာအုပ်စုတွင်း ရေရှားပါးမှုကြောင့် ကလေးသူငယ်တွေရဲ့ တကိုယ်ရေသန့်ရှင်းရေး မပြုလုပ်နိုင်တဲ့အနေအထားမှာ အသက်အန္တရာယ်အထိ ကြုံတွေ့လာ ရမှာကိုစိုးရိမ်ကြောက်လန့်နေကြရတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီကနေ ကြားသိနေရပါတယ်။ “ အခုချိန်နွေရာသီ ရေရှားပါးတဲ့အချိန်မျိုးမှာဆိုရင် ကျနော်တို့ကလေးတွေ (၅) နှစ်အောက်ကလေးတွေဆိုရင် လက်ဆေးဖို့တောင်မှ တော်ရုံတန်ရုံ ရေကမရှိတဲ့အနေအထားမျိုးမှာပေါနော်။ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောတို့ အဲ့လောက်ထိတောင်ဖြစ်သွားတယ်ပေါ့။ သေတဲ့အထိတောင်ဖြစ်သွားနိုင်တဲ့ အနေအထားမျိုးကို ကျနော်တို့ဒေသမှာ ကြုံတွေ့နေရတယ်ပေါနော။ မျက်မြင်သက်သေတွေလည်းရှိခဲ့ပါတယ်” လို့ ဒိုပရယ်ကျေးရွာအုပ်စု ဝယ်သူတော် ကျေးရွာနေ ဦးထျားရုကပြောပါတယ်။ ကလေးသူငယ်အတွက် တစ်ကိုယ်ရည်သန့်ရှင်းရေး နှင့် အဝတ်လျော်ဖို့မလုပ်ပေးနိုင်တဲ့အတွက် အခုလို ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ ကာကွယ်ထိန်းချုပ်ဖို့ လက်တွေတောင် ပုံမှန်ဆေးဖို့ အခက်အခက်ကြုံတွေ့နေကြရတာပါ။ အခုလိုပြသနာများနှင့်ရင်ဆိုင်နေရပြီး တိရိစ္ဆာန်များလည်း ရေရှိရာအရပ်သို့ရွှေ့ပြောင်းသွားသောကြောင့် အသေအပျောက်ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ “အခုမွေးထားတဲ့ တိရစ္ဆာန်တွေဆိုလည်း […]
စိုးထိုက်အောင် ဖရူဆိုမြို့နယ်ထဲက ရေရှားပါးတဲ့ ကျေးရွာတွေအတွက် ရေရရှိရေး လုပ်ဆောင်ပေးဖို့ အစိုးရက ဘတ်ဂျက်ချထားပေးပေမဲ့ ရေပေးဝေမယ့် ရေအရင်းအမြစ်နေရာ မရှိဘူးလို့ ဒေသခံတွေကဆိုပါတယ်။ ၂၀၁၉ – ၂၀၂၀ ခုနှစ် ရသုံးမှန်းခြေ ငွေစာရင်းအရ ဖရူဆိုမြို့နယ် ရေရရှိရေး အတွက် ကျသန်းပေါင်း ၄၈၀၀ ကျော် လျာထားပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လ ၅ ရက်နေ့တုန်းက ဒီးမော့ဆို မြို့နယ်ထဲက ကွိုင်ငံရေထွက်ပေါက်ကနေ ရေသွယ်ယူဖို့ ကို လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေ၊ သက်ဆိုင်ရာ ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေနဲ့ ဒေသခံတွေ အစည်းဝေးပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကွိုင်ငံရေထွက်ပေါက်က ရေထွက်အားမကောင်းတာကြောင့် အနီးနားကဒေသခံတွေက ဒီအစီစဉ်ကို ကန့်ကွက်နေကြပါတယ်။ ကွိုင်ငံရေထွက်ပေါက်ထိန်းသိမ်းရေးကော်မတီ ဥက္ကဌ ဦးဂျေနရီက “ကျတော်တို့အိမ်နီးချင်း အခုနှစ်တိုင်းလိုလိုပြသနာ […]
ဦးမြာ၊မီမြာ ကယားပြည်နယ်အတွင်းရှိမြို့နယ်အလိုက် ၂၀၁၉- ၂၀၂၀ ဘဏ္ဍာရေးနှစ် ဘတ်ဂျက်ခွဲဝေမှုမှာ ရေရရှိရေးအတွက် ဘတ်ဂျက်ဟာဆိုရင် ဖရူဆိုမြို့ နယ်က ဒုတိယအများဆုံးရရှိထားပေမယ့်လည်း ဒေသခံတွေ ရေလုံလောက်မှုမရှိသေးဘူးလို့သိရပါတယ်။ လက်ရှိ ဖရူဆိုမြို့ပေါ်မှာ အနီးအနားရှိရေထွက်ပေါက်၊ စိမ့်စမ်းရေများကို သုံးစွဲနေပြီး နွေရာသီရောက်လျှင် ရေခမ်းခြောက်မှု ပြဿနာကို ကြုံတွေ့နေရပါတယ်။ ဖရူဆိုမြို့ပေါ်အပြင် အဓိကရေရှားပါးနေတဲ့ ကျေးလက်တောရွာတွေအတွက် မြို့နှင့်ကျေးလက်ရေပေးဝေရေးစနစ်ကိုသေချာစွာ အကောင်အထည်ဖော်ရန်လိုအပ်တယ်လို့ ထင်မြင်ကြောင်း ဖရူဆိုမြို့မဲဆန္ဒနယ်အမှတ်( ၂ ) လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးသဲရယ်ကဆိုပါတယ်။ “ ဒီအနီးအနားမှာရှိတဲ့စိမ့်စမ်းရေဘဲ သွယ်မယ်ဆိုလို့ရှိရင်တော့ ကျတော်ထင်တယ် လေး၊ ငါးနှစ်နဲ့လည်းဘဲ ဒီရေရရှိရေးစီမံကိန်းကြီးလည်း အောင်မြင်တော့မှာမဟုတ်ဘူးပေါ့။” လို့၎င်းက ပြောပြီး ရေရှည်ရေရရှိရေးအတွက် နှစ်၃၀၊ ၄၀ အထိရှိနိုင်မည့် စီမံကိန်းကြီး ထည့်သွင်းစဉ်းစားရန် လိုအပ်ကြောင်းလည်း […]