ကရင်နီအမျိုးသားငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ (KNPDP) ဟာ ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီကနေ ခွဲထွက်လိုက်တာ ၂၅ နှစ်ကျော်ရှိနေပြီး ယခင်စစ်အစိုးရလက်ထက်မှာ ကရင်နီပြည်နယ်အတွင်းရှိ ငြိမ်းချမ်းရေးယူခဲ့တဲ့အဖွဲ့စည်းတစ်ခုထဲက ဖြစ်ပါတယ်။ ကရင်နီ ပြည်နယ်ရဲ့ ငြိမ်းချမ်းစဉ်ဖြစ်စဉ်အကြောင်းအရာနဲ့ပတ်သက်ပြီး ၎င်းတို့အဖွဲ့အနေနဲ့ အမြင်သဘောထားဘယ်လိုရှိနေလဲဆိုတာနဲ့ပတ်သက်လို့ (KNPDP) အတွင်းရေးမှူး ဦးမြင့်မောင်မောင်နှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းတာတွေကို တင်ပြလိုက်ရပါတယ်။ ကန္တာရဝတီတိုင်း(မ်) မေး။ ။ လက်ရှိ NLD အစိုးရလက်ထက်မှာ ကရင်နီ ပြည်နယ်အဆင့် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းဖော်ဆောင်တဲ့နေရာမှာ ဘယ်လိုမြင်ပါသလဲ။ ဖြေ။ ။ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ပတ်သက်ရင် ကေအဲန်ပီပီ(ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ)အနေနဲ့ကတော့ ပြည်နယ်အဆင့်ပစ်ခတ်ရပ်စဲထားတယ်။ တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခတ်မှုရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်(NCA) ပေါ့။ တစ်နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ပစ်ခတ်ရပ်စဲဖို့က သူတို့ကလက်မှတ်မထိုးသေးဘူး ဒါပေမယ့် ပြည်နယ်အနေအထားအရကတော့ စစ်ပြန်မဖြစ်ဖို့ သူတို့ဖက်ကလည်း တာဝန်ယူကတိပေးထားတာပေါ့နော။ အခုတက်လာတဲ့အစိုးရနဲ့ ကေအဲန်ပီပီကြားမှာပေါ့ ငြိမ်းချမ်းရေးကို […]
ငြိမ်းချမ်းရေး
ခွန်းကလိုင်းဖရီး ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ်၊ ဘော်လခဲခရိုင်၊ ရွာသစ်မြို့မှာ နေထိုင်တဲ့ အသက် ၆၀ အရွယ် ဦးတိုးအောင် တစ်ယောက် ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ကာလအတွင်း မြန်မာ့တပ် မတော်က ဆွဲခေါ်လို့ ၁၂ နှစ်လုံးလုံး တစ်လကို သုံး၊ လေးခါ ပေါ်တာထမ်းခဲ့ရသူပါ။ အခုဆိုရင် တိုက်ပွဲသံတွေ သေနတ်သံတွေမကြားရတော့လို့ သူနားနေရတာဆိုရင် ၁၅ နှစ်လောက်ရှိနေပြီလို့ဆိုပါတယ်။ “ပြန်ကောင်းကောင်းမွန်မွန် နားနေရတာဆိုရင်တော့ ၁၅ နှစ်လောက်ပဲ ရှိသေးတယ်။ အသက် ၆၀ ထဲမှာ။ ငယ်ငယ်ကတည်းက၊ မွေးလာကတည်းကပဲ ဒုက္ခခံ ထွက်ပြေးလိုက် တောထဲ၊ ချုံထဲ၊ ဂူထဲ အဲ့လိုမျိုးပေါ့” အရင်ကလို ပြေးလွှားပုန်းနေရတဲ့ဘဝမရှိတော့တဲ့အတွက် အခုချိန်က သူ့အတွက် ငြိမ်းချမ်းရေးရနေပြီလို့ ခံစားနေရသူပါ။ အရင်လို […]
ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ်၊ ဖရူဆိုမြို့နယ်မှာ လူဦးရေ ၃၀၀၀၀ ကျော်နေထိုင်ပြီးတော့ ကယားပြည်နယ် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ရဲ့ အချက်အလက်တွေအရ ဆန္ဒမဲပေးခွင့်ရှိသူ ၇၇၀၀ ကျော်ရှိတဲ့ မြို့နယ်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဖရူဆိုမြို့နယ်တွင်းမှာ အများစုက ကယား၊ ကယော ၊ ပရဲ့ နှင့် ကရင်စတဲ့ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးစုတွေ နေထိုင်ကြပါတယ်။ ဖရူဆိုမြို့နယ်ထဲမှာမှ ဟိုယာဒေသမှာဆိုရင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေဖြစ်တဲ့ ကရင်နီအမျိုးသားတိုး တက်ရေးပါတီ (KNPP)၊ ကရင်နီပြည် လူမျိုးပေါင်းစုံ ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်ဦး (KNPLF)နဲ့ ကရင်နီအမျိုး သား ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ (KNPDP) တို့ရဲ့ လှုပ်ရှားနယ်မြေတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ဟိုယာဒေသမှာ နေထိုင်ကြတဲ့ ကယောတိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုတွေကတော့ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးအပေါ် ဘာတွေ မျှော်လင့်တောင်းဆိုကြသလဲဆိုတာကို […]
အန်ထော်နီ ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ(KNPP)ဟာ ၂၀၁၂ ကတည်းက အစိုးရနဲ့ အပစ်ခတ်ရပ်စဲရေး လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ KNPP အနေနဲ့ လက်ရှိမှာ တနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ် NCA ကို လက်မှတ်မရေးထိုးရသေးပါဘူး။ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးယူ ပြီးတဲ့နောက်ပိုင်းကစပြီး ကယား(ကရင်နီ) ပြည်နယ်မှာ တိုက်ပွဲတွေပြန်မဖြစ်တော့ပါဘူး။ သတိပေးပစ်ခတ်မှု နဲ့ KNPP ရဲဘော်အပါအဝင် အရပ်သားတဦး အသတ်ခံရတာက လွဲရင် ကြီးကြီးမားမား တိုက်ပွဲတွေဖြစ်တာမျိုး မတွေ့ရသေးတာပါ။ လက်ရှိ ပြည်နယ်တွင်းငြိမ်းချမ်းရေး အခြေအနေကို ငြိမ်းချမ်းရေးလေ့လာစောင့်ကြည့်သူတွေ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေနဲ့ တခြားသောလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ အစည်းတွေတချို့ရဲ့ အသံကိုဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ ဦးကေ့ရယ် (ဒေါတမကြီးကျေးရွာအုပ်စု) ငြိမ်းချမ်းရေးစောင့်ကြည့်လေ့လာသူဒီငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်က ဘယ်လိုဖြစ်လဲဆိုရင် ကယားပြည်နယ်မှာဆိုရင် ကျနော်တို့တွေ့နေရတဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မြင်းစီးကြေးရုပ့်ဖြစ်ဖြစ်၊ သတ္တုသန့်စင်စက်ရုံတည်ဆောက်တာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ နောက်ပြီးတော့ ကျနော်တို့တောင်သူလယ်သမား […]
“ ဒီလက်ရှိလက်ကျန်ကာလမှာရော၊ နောက်တတိယအကြိမ်တက်မယ့်၊ တာဝန်ယူရမယ့် အစိုးရသစ်မှာရောပါ တကယ်တမ်းပြောရရင်တော့ ဒီအတွက်ကို ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုင်ရာအရ လေ့လာသိရှိထားတဲ့သူမျိုးတွေ ပါဝင်မယ်ဆိုရင် ပိုပြီးတော့မှကို တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် KNPP နဲ့ပိုမိုအားကောင်းလာလိမ့်မယ်ပေါ့။ တကယ်တမ်းက ပါးစပ်ကပဲ ပြည်သူ့အစိုးရတို့၊ လူထုရွေးချယ်ထားတဲ့အစိုးရလို့ ပြောနေပြီးတော့ တကယ့်အရေးကြီးတဲ့ ကိစ္စရပ်တွေမှာကျတော့ တပ်မတော်တို့၊ တပ်မတော်အငြိမ်းစားတို့ကိုပဲ တာဝန်ပေးနေမယ်ဆိုရင်တော့ ဒါသည် ဘယ်လိုမှကို ပြည်နယ်အတွက် ပိုမိုအားကောင်းတဲ့အရွေ့တစ်ခုကို ဖော်ဆောင်နိုင်မှာမ ဟုတ်ပါဘူး ခင်ဗျာ့။ ” လို့ ပြောတဲ့ ကယား( ကရင်နီ ) ပြည်နယ် ငြိမ်းချမ်းရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ကျော်ထင်အောင်နှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခြင်း။ စိုးထိုက်အောင် မေး ။ ။ နှစ်ဖက် သဘောတူညီချက်တွေကို ချိုးဖောက်တာတွေ၊ NLD […]
စိုးထိုက်အောင် နောက်တက်မယ့် အစိုးရသစ်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေးအကြောင်းတတ်သိနားလည်သူ ပါဝင်နိင်မှ ပြည်နယ်ငြိမ်းချမ်းရေးမှာ ဆောင်ရွက်ရာမှာ ပိုမို အားကောင်းလာမယ်လို့ ပြည်နယ် အရေး လေ့လာစောင့်ကြည့်သူ ကိုကျော်ထင်အောင်က ပြောပါတယ်။ “တကယ်တမ်း ဒီလက်ရှိလက်ကျန်ကာလမှာရော၊ နောက်တတိယအကြိမ်တက်မယ့်၊ တာဝန်ယူရမယ့်အစိုးရသစ်မှာရောပါ တကယ်တမ်းပြောရရင်တော့ ဒီအတွက်ကိုငြိမ်းချမ်းရေးဆိုင်ရာအရ လေ့လာသိရှိထားတဲ့သူမျိုးတွေပါဝင်မယ်ဆိုရင် ပိုပြီးတော့မှကို တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် KNPP နဲ့ပိုမိုအားကောင်းလာလိမ့်မယ်ပေါ့။ တကယ်တမ်းက ပါးစပ်ကပဲ ပြည်သူ့အစိုးရတို့၊ လူထုရွေးချယ်ထားတဲ့အစိုးရလို့ ပြောနေပြီးတော့တကယ့်အရေးကြီးတဲ့ ကိစ္စရပ်တွေမှာကျတော့ တပ်မတော်တို့၊ တပ်မတော်အငြိမ်းစားတို့ကိုပဲ တာဝန်ပေးနေမယ်ဆိုရင်တော့ ဒါသည် ဘယ်လိုမှကို ပြည်နယ်အတွက် ပိုမိုအားကောင်းတဲ့အရွေ့တစ်ခုကို ဖော်ဆောင်နိုင်မှာမ ဟုတ်ပါဘူး ခင်ဗျာ့။” လို့ကိုကျော်ထင်အောင်က ဆိုပါတယ်။ KNPP ဖက်ကတော့ လက်ရှိ ပြည်နယ် အစိုးရဟာ ငြိE1်းချမ်းရေး အပိုင်းမှာ […]
ကယန်းဒေသမှာ ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ကာလအတွင်း စစ်ဘေး၊ စစ်ဒဏ်ခံခဲ့ရတဲ့ ဖယ်မြို့နယ်၊ အနောက်ကယန်းဒေသက ပြည်သူတွေရဲ့ ခံစားချက်နဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးအပေါ် မျှော်လင့်ချက်က ဘာတွေလဲ။ ကယန်းဒေသမှာ ကယန်းပြည်သစ်ပါတီ/တပ်မတော် (KNLP/A) ကို ၁၉၆၄ ခုနှစ်မှာ ဖွဲ့စည်းထူထောင်ပြီး စစ်အစိုးရကို အလက်နက်ကိုင်တော်လှန်ခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၉၄ ခုနှစ်မှာ အပစ်ခတ်ရပ်စဲဖို့ စစ်အစိုးရနဲ့ သဘော တူညီမှုရရှိ ခဲ့ပါတယ်။ ဒီအနှစ် ၃၀ ကာလအတွင်း ပြည်သူတွေ ကြုံတွေ့၊ ခံစားခဲ့ရတဲ့ အခက်အခဲတွေနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးအပေါ် မျှော်လင့်ချက်တွေ ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ စခွန်းကားလိုလအိကျေးရွာ၊ ဖယ်ခုံမြို့နယ်“ကျနော် ဇာတိချက်မြုပ် အဲဒီကမိုက်ရွာမှာပါ။ ၁၉၈၅ မှာ စစ်တပ်က အတင်းအကြပ်ပြောင်းစေခိုင်းတာ၊ လအိမှာ လာပြောင်းတာ။ ဒါပေမယ့် ကျနော့ဘဝပြောမယ်ဆိုရင် […]
မော်ဦးမြာ ဒီအချိန်ဆို ရွာတွေကို သွားလိုက်ရင် ရွာတိုင်းလိုလို လမ်းဘေးဝဲယာတွေမှာ မြင်တွေ့နေရတာက နိုင်ငံရေးပါတီတွေရဲ့ ဆိုင်းဘုတ်တွေပါ။ ဆိုင်းဘုတ်အပေါ်မှာ ပါတီအလံကိုပါ ထောင်ထားတဲ့အတွက် ရွာအဝင်လမ်းက အလံလေးတွေ လေတိုက်လိုက်ရင် တလွှင့်လွှင့်နဲ့ အရောင်အစုံအလင်တွေကို အထင်းသားကြီး မြင်တွေ့ကြရမှာပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှာတော့ ကယားပြည်နယ်ရဲ့ နယ်စွန်နယ်ဖျားမှာ ရှိနေတဲ့ ရှားတောမြို့နယ်ကို နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုယ်တိုင် သွားရောက်ပြီး မဲဆွယ်စည်းရုံးခဲ့ပါတယ်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဆိုတာ စာမတတ်၊ နိုင်ငံရေးနားမလည်၊ ဆံဖြူသွားကျိုးတဲ့ ကျေးလက်နေ တောင်သူလယ်သမားတွေတောင် လေးစားပြီး ကြည်ညိုကြတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ် တစ်ဦး ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်ကို မျက်စိနဲ့ အနီးကပ် တွေ့မြင်ခဲ့ရတဲ့ ရှားတောဒေသခံတွေကတော့ ကယ်တင်ရှင် ရောက်လာသဖွယ် မျှော်လင့်ချက်ကြီးစွာနဲ့ […]
ခွန်းတူးတူးလေး ပြည်တွင်းစစ်ကြောင့် ၁၉၉၆ ခုနှစ် ဝန်းကျင်မှာ မိမိတို့ ရပ်ရွာတွေကို စွန့်ခွာခဲ့ရပြီး ဘောလခဲခရိုင် ရွာသစ်မြို့ရှိ စုစည်းရွာတွေကို ရွှေ့ပြောင်း နေထိုင်ခဲ့ရတဲ့ ဒေသခံတိုင်းရင်းသားတွေ အများအပြားရှိခဲ့ပါတယ်။ ရွာသစ်မြို့မှာဆိုရင် ရှမ်းနဲ့ ကယားလူမျိုးတွေ အများဆုံးနေထိုင်တာတွေ့ရပြီးတော့ ကယန်းလူမျိုးတွေလည်း အနည်းငယ်နေထိုင် ကြပါတယ်။ ခုလို စုစည်းရွာတွေဘက် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ကြတဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေဟာ စားဝတ်နေရေးအတွက် ရုန်းကန်နေကြရပြီး ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းနေရဖို့ တောင့်တ နေကြပါတယ်။ ဘောလခဲမြို့နယ်၊ ရွာသစ်ဒေသခံ အမျိုးသမီးတွေက ပြည်တွင်းငြိမ်းချမ်းရေးအပေါ်ပြောဆိုချက်တွေကို ကောက်နုတ်တင်ပြလိုက်ရပါတယ်။ ဒေါ်ဘူးမယ် (လွယ်ဝိုင်းကျေးရွာအုပ်စု) “နမ့်မလင်းရွာကနေ ပြောင်းလာတာ။ ခုက လွယ်ဝိုင်းပြောရမှာပေါ့။ ၂၄ နှစ်ကြာပြီ။ ပြောင်းလာခါနီးအချိန်မှာဆို တောထဲမှာပဲ သွားပုန်းနေရတယ်။ မပြောင်းလာချင်ပါဘူး ဘယ်သူမှ၊ သူများပြောင်းခိုင်းလို့ […]
NLD ဦးဆောင်တဲ့ အစိုးရ လက်ထက်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေး ဖြစ်စဉ်နဲ့ပါတ်သက်ပြီး ဘာတွေ တိုးတက်ပြောင်းလဲ လာသလဲ။ ဘာအားနည်းချက်တွေရှိနေပါသလဲ။ဒီလက်ရှိ ငြိမ်းချမ်းရေး ဖြစ်စဉ်အပေါ် မှာ ကရင်နီ လူမှုအသင်းအဖွဲ့တွေ ရဲ့ အသံ တွေကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ မူလားကော်ရက်တီ အထွေထွအတွင်းရေးမှူးကယန်းအမျိုးသမီးအစည်းအရုံး (KyWO)“ဒီအစိုးရအနေနဲ့ အားကောင်းကောင်းနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးလမ်းစဉ်ကို ဖော်ဆောင်နေတာ ဆိုတာထက် လက်ရှိသူတို့ အစိုးရသက်တမ်းမှာ ဂုဏ်ပုဒ်ကို ထိန်းသိမ်းတဲ့အနေနဲ့ပဲ လုပ်ဆောင်နေတဲ့ အခြေအနေမျိုး၊ အဆင့်ထိပဲရှိတယ် ပေါ့။ အားကောင်းကောင်းနဲ့ လိုလိုလားလားနဲ့ တစ်ဖွဲ့နဲ့တစ်ဖွဲ့ သွားနေကြတာမဟုတ်ဘူး လက်ရှိအခြေ အနေကလေ။ ပြည်သူတွေကလည်း ယုံကြည်မှုအပြည့်နဲ့ ဒါကို ထောက်ခံအားပေးပြီးတော့ လက်မှတ်ထိုး သင့်ပါတယ်ဆိုတဲ့ ပံ့ပိုးဝန်းရံမှုမရှိသလို၊ လက်မှတ်ထိုးခဲ့တဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကလည်း နိုင်ငံရေးအခြေအနေအရ […]