သူဌေးတွေအတွက် ထမင်းဟင်းချက်တဲ့ မီးဖိုဆောင်ခန်းလောက် အခန်းငယ်လေးတစ်ခန်းထဲမှာ မိသားစုခြောက်ယောက် နေထိုင်နေကြပါတယ်။ သူတို့တွေကတော့ ပိုလီယိုရောဂါရှိလို့ လမ်းမလျှောက်နိုင်တဲ့ အသက်သုံးဆယ်အရွယ်အစ်ကိုရယ်၊ ဒုကိ္ခတဘဝနဲ့နေနေရတဲ့ အသက်ငါးဆယ့်ငါးနှစ်အရွယ်အမေတစ်ယောက်ရယ်နဲ့ ကလေးသုံးယောက်ရယ်ကို ဦးဆောင်စီမံရတဲ့သူကတော့ အသက်၂ရနှစ်အရွယ်ရှိတဲ့ ဒေါ်ဆိုင်ခေါင်လေးပါ။ ဘုရားစင်၊ အိပ်ယာခင်း၊ ထမင်းအိုးဟင်းအိုး၊ အဝတ်ထုတ်တွေနဲ့ပြည့်နေတဲ့ သုံးထပ်သားခင်း အခန်းငယ်လေးတစ်ခန်းထဲမှာ မိသားစုခြောက်ယောက်နေနေရတဲ့နေရာကတော့ ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း၊ ကျောက်မဲမြို့နယ်၊ နယ်မြေ-၆ တိလင်-၉ရပ်ကွက်ပါ။ ဒီရပ်ကွက်ဟာ စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူတချို့ အိမ်လာငှားနေကြတဲ့နေရာပဲဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့တွေဟာ ဖေဖော်ဝါရီလတုန်းက စစ်ဖြစ်တဲ့ တော့ဆန်ရွာကနေ ကျောက်မဲမြို့ပေါ်က ဘုန်းကြီးကျောင်းမှာ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်အဖြစ်နေခဲ့ပြီး မွေးစကလေးငယ်တစ်လပြည့်တော့ အထက်က ရပ်ကွက်ထဲမှာ အိမ်ငှားနေခဲ့ကြတာပါ။ ဒေါ်ဆိုင်ခေါင်လေးရဲ့အမျိုးသားကတော့ တော့ဆန်ရွာမှာ အလုပ်အဆင်မပြေလို့ ထိုင်းဘက်ကို အလုပ်သွားလုပ်လိုက်တာ ကိုးလလောက်ကြာသွားပြီလို့ သိရပါတယ်။ “ အစ်ကိုက […]
Karenni State
၂၁ ပင်လုံညီလာခံတွင် မိမိတို့တိုင်းရင်းသား ဆန္ဒများကို ဖော်ထုတ်ခွင့်ရသည့်အတွက် ငြိမ်းချမ်းရေး၏ ပထမဆုံးခြေလှမ်းဖြစ်သည်ဟု ကယားပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ် ဦးအယ်လ်ဖောင်းရှိုက ပြောသည်။ “ဒီရလဒ်က ညီလာခံဖွင့်ပွဲအနေနဲ့ ပထမ ခြေလှမ်းကို အောင်မြင်စွာ ဖော်ဆောင်နိုင်တဲ့ ရလဒ်လို့ ခံယူထားတယ်” ဟု ဝန်ကြီးချုပ်က ဆိုသည်။ ညီလာခံ တက်ရောက်လာသည့်ကိုယ်စားလှယ်များအနေဖြင့် တိုင်းရင်းသားများ၏ အရေးဆန္ဒများကို ဖော်ထုတ်ပြီး တစ်တိုင်းပြည်လုံးကို ချပြခွင့်ရလာပြီဖြစ်သည်ဟု ရှားတောမြို့နယ် ပြည်သူ့လွတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဒေါ်ဝင့်ဝါထွန်းက ပြောသည်။ “အဲတော့ ဒီမှာ ဘာတွေဆွေးနွေးနေကြလဲ။ မတူညီတဲ့ဟာတွေကို ပြောဆိုနေကြတယ်။ ဒါပေမယ့် သေချာတာတစ်ခုက ဒီအခန်းထဲကို ရောက်နေတဲ့သူတွေအားလုံးမှာ တူညီတဲ့ စိတ်ဆန္ဒ တစ်ခုရှိတယ်။ အဲဒါဘာလဲဆိုရင် အမတို့ မြန်မာနို်င်ငံတော်ကြီးကို ရေရှည်တည်တံခိုင်မြဲတဲ့ […]
ဗီဒီယို ဇာတ်ကားတွေထဲမှာ ဆရာဝန်တွေ တပ်နေကျ ဖြစ်တဲ့နားကျပ် ကိုတပ်ပြီး၊ လက်ထဲက တကျွီကျွီ နဲ့ ဘဲဥပုံ ဘောလုံးလေးကို ညှစ်ကာ မအဲဂျလာ(ခေါ်) ပရဲ့မို တယောက် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တဦးကို သွေးပေါင်တိုင်းပေးနေပါတယ်။ တိုင်းနေရင်းနဲ့ပဲ “နောက်ဆုံး ဓမ္မတာလာတာ ဘယ်တုန်းကလဲ” လို့ သူက ကိုယ်ဝန်ဆောင်လူနာရဲ့ ဖြစ်စဉ်တွေကို မေးမြန်းလိုက်ပါတယ်။ ပြီးတော့မှ နွမ်းကြေနေတဲ့ ကပ်ထူစာအုပ်ထဲကို လူနာ မှတ်တမ်းအဖြစ်ချရေးနေပါတယ်။ မအဲဂျလာက ဆရာဝန်မဟုတ်ပါဘူး။ ရှားတောမြို့နယ်ထဲက ဒေါလယ်ခူ(ခေါ်) နန်းကျိုင်းလေး ကျေးရွာက အရံသားဖွားဆရာမတစ်ဦးပါ။ဒါပေမဲ့ မအဲဂျလာတို့ နေတဲ့ရွာထဲမှာတော့ ဆရာဝန်မရှိလို့ ဖျားနာတာတွေဖြစ်ရင် သူ့ဆီ ဦးဆုံးရောက်လာကြရတာပါ။ “ကိုယ်ဝန်သည်တွေ၊ ငှက်ဖျား၊ အပြင်းဖျားနာတာတွေမဟုတ်တဲ့ ကိုယ်ပူတာတွေ ကိုတော့ ကျမကြည့်ပေးနိုင်ပါတယ်။ […]
ဒီစကားက မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေမှာ ပြည်နယ်နဲ့ တိုင်းဒေသကြီးတွေအတွက် ဥပဒေပြဌာန်းပြီးတဲ့နောက် လုပ်ငန်းရဲ့ အခွန်အခကောက်ယူပိုင်ခွင့်သာရှိတဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို ပညာရှင်တွေက ထောက်ပြ သရော်ထားတဲ့ စကားပါ။ ပြောစမတ်ပြုကြတဲ့ အချက်အချို့တွေထဲက သစ်တောကဏ္ဍမှာ ထင်းစိုက်ခင်းစိုက်ခွင့်၊ ငါးဖမ်းလုပ်ငန်းမှာ အသေးစားရေချိုငါးမွေးမြူရေးနဲ့ ကန့်သတ်ထားတဲ့ ပင်လယ်ပြင်ငါးဖမ်းခွင့်၊ ကမ်းရိုးတန်းဒေသတွေမှာ ဆားချက်ခွင့်နဲ့ ပွဲလမ်းသဘင်လုပ်ခွင့်တွေကို ဆိုင်ရာဆိုင်ရာဒေသအလိုက် စီမံခန့်ခွဲပြီးရလာတဲ့ အခွန်အခတွေကိုသာ ပြည်နယ်/တိုင်းအစိုးရအနေနဲ့ စီမံခွင့်ရတာကို ဆိုလိုချင်တာပါ။ ၂၀၀၈ ခြေ/ဥ အရ ပြည်ထောင်စုအဆင့်ရဲ့ စီမံခန့်ခွဲမှုနဲ့အတူ အကြီးစားလုပ်ငန်းတွေကနေရတဲ့ အခွန်အခ တွေကို ဗဟိုအစိုးရကသာ စီမံခန့်ခွဲပြီး ပြည်နယ်/တိုင်းဒေသကြီးရဲ့ ဘတ်ဂျတ်တင်သွင်းရေးဆွဲတဲ့ အပေါ်မှာ မူတည်ပြီး ပြန်လည်ခွဲဝေပေးရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ဖြစ်တည်မှုကို ၎င်းနိုင်ငံရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာတည်ရှိမှုနဲ့အတူ […]
မေး။ ။ ဝန်ကြီးချူပ် အနေနဲ့ ပြည်ထောင်စု ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ ၂၁ရာစု ပင်လုံကို လာတက်ရခြင်း အားဖြင့် ကယားပြည်နယ်အတွက် ဘာတွေမျှော်လင့်ချက်တွေရှိလာနိုင်မယ်လို့ ထင်လဲ။ ဖြေ။ ။ ကျနော့်ရဲ့မျှော်လင့်ချက်ပဲ ကျနော်ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ ကျနော်ကတော့ ငြိမ်းချမ်းရေးမရခဲ့လို့ ကျနော်တို့ပြည်နယ်က နောက်ကျခဲ့တာလေ။ ငြိမ်းချမ်းရေးရအောင်ဖော်ရမယ့်အခွင့်အလမ်းတစ်ခုကို ကျနော်တို့ရနေပြီ။ ပင်လုံစာချူပ် ပင်လုံကျောက်စာ ကျနော်တို့လွတ်လွတ်လပ်လပ်ရခဲ့ပြီ။ ၂၁ ရာစုပင်လုံကြောင့်လည်း ဒါကျနော်တို့ငြိမ်းချမ်းရေးကို၊ ကျနော်တို့ ပထမခြေလမ်းကိုစနိုင်ပြီ ဒီလိုအခွင့်အရေးကို ယုံယုံကြည်ကြည်နဲ့ ကျနော်တို့ရယူစေချင်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ပြည်နယ်ရဲ့ကိုယ်စားပေါ့။ ကျနော်ကတော့ ဒီလိုမျိူးပဲခံယူထားတယ်။ ပြည်နယ်ကလူတွေလည်း အဲ့လိုမျိူးပဲခံယူမယ်လို့ကျနော်ယုံကြည်တယ်။ မေး။ ။ ပြည်နယ်ရဲ့လုပ်ပိုင်ခွင့်ပေါ့နော လုပ်ပိုင်ခွင့်တွေ၊ အာဏာခွဲဝေမှုတွေပိုင်းမှာရော၊ အခုတိုင်းရင်းသားအဖွဲ့တွေတောင်းဆိုနေတဲ့ ဖက်ဒရယ်ပေါ့နော။ ဒါဆိုရင် အခုလက်ရှိဝန်ကြီးချုပ်တို့ လုပ်နေတဲ့လုပ်ငန်းစဉ်အပေါ်မှာကော […]
ထျိူ းမြာ နေပြည်တော်တွင် ကျင်းပပြုလုပ်သော ပြည်ထောင်စု ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ ၂၁ ရာစုပင်လုံတွင် ပြည်နယ်အမျိူးမျိုးမှ တိုင်းရင်းသား လူငယ်များလာကြသော်လည်း ပင်လုံအပေါ်စိတ်ဝင်စားမှုအားနည်းသည့်အပြင် နိုင်ငံရေးပိုင်းတွင် လည်းလူငယ် များစိတ်ဝင်စားမှုအားနည်းသည်ဟု နိုုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ (အရပ်ဘက်လူ့အဖွဲ့အစည်း ငြိမ်းချမ်းရေးဖိုရမ် လုပ်ငန်းကော်မတီဝင်) ဦးရန်ကျော်ကပြောသည်။ “အဓိကအားဖြင့်တော့ ဒီဟာက နိုင်ငံရေးနဲ့ဆိုင်တဲ့ပွဲ တစ်ခုဖြစ်နေတာကိုး ငြိမ်း ချမ်းရေးနဲ့ပတ်သက်လာလို့ရှိရင်လည်း အိမ်ဆောက်သလိုပဲ ဖောင်ဒေးရှင်း ချယုံ ပဲရှိသေးတယ်။ ညီလာခံမှာကလည်းဖတ်ရုံပဲရှိတယ်။ တစ်ချို့ဆိုရင် ဖတ်တာအား ရပါးရ ဆယ်မိနစ်ကြီးတောင် သတင်းလိုပဲဖတ်တာ အဲ့ဒီဟာကိုလည်း ဘယ်သူမှ လည်း ဆွေးနွေးလို့လည်းမရဘူး ဆိုတော့ အဲ့လိုဆွေးနွေးလို့ မရဘူး ဆိုတဲ့အပေါ် မှာများ စိတ်ဝင်းစားမှုအားနည်းတာလားဆိုတာကို တွေးမိတယ်” ဟုပြောသည်။ ကယားပြည်နယ်ကျောင်းသားသမဂ္ဂဥက္ကဌ […]
ထျိူ းမြာ တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးဆိုင်ရာသဘောတူစာချုပ်(NCA)ကိုလက်မှတ်ထိုးရန်ကျန်ရှိနေသည့်အဖွဲ့များလက်မှတ်ရေးထိုးပြီးပါက ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမှု ပူးတွဲကော်မတီ (UPDJC) တွင် ပါဝင်နိုင်ရန် အတွက် နေ ရာအဆင်သင့်ရှိထားပြီးဖြစ်ဟု အဆို ပါ ကော်မတီ ဝင် ဒေါက်တာ ဆလိုင်း လျန်မှုန်းဆာခေါင်း က စက်တင်ဘာလ ရရက်က ပြောသည်။ “ UPDJC member(အဖွဲ့ဝင်)က တရားသေ သတ်မှတ်တာ မဟုတ်ဘူး။တစ်ဖွဲ့ ၃၂ဦးဆီနဲ့ကျွန် တော်တို့ လူဦးရေတိုးလို့ ရတယ်။ ဟိုဘက်ကလည်း လိုက်တိုးမယ်။သူတို့ လက်မှတ်ထိုးရင် UPDJC မှာ သူ တို့ ပါလာဖို့ အတွက် ရှင်းရှင်းလင်းလင်းနေရာပေးထားပြီိးသားဖြစ်တယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။ UPDJC ကို NCA စာချုပ်အရ နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲများ […]
ထျိူ းမြာ မေး။ ။ ဒီပင်လုံညီလာခံပြီးလို့ရှိရင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေအတွက် ဘယ်လိုအပြောင်းအလဲဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ထင်လဲ။ ဖြေ။ ။ ပြောင်းလဲမလား မပြောင်လဲဘူးလားဆိုတာကိုတော့ မသိဘူးပေါ့နော။ ဒါပေမဲ့ ရှေ့ဆက်လုပ်ငန်းစဉ်တွေအတွက် အများကြီးလုပ်ရအုံးမယ်။ ပြောင်းလဲသွားနိုင်ဖို့အရေးအစလမ်းဖော်ပေးတာပေါ့။ နောက်ဘာဖြစ်လာမလဲဆိုတာကတော့ နောက်တစ်ပိုင်းပေါ့။ အခုဟာက ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ် ဆက်တိုက်ဆက်တိုက်ဖြစ်နိုင်ဖို့ လမ်းဖွင့်ပေးတာပဲ။ မေး။ ။ ဆရာတို့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုုင် အဖွဲ့တွေအနေနဲ့ ရှေ့ဆက်ဘာဆက်လုပ်ဖို့ရှိလဲ။ ဖြေ။ ။ ကျနော်တို့ကတော့ အဓိကက ပြည်သူတွေပဲလိုပါတယ်။ ပြည်သူတွေ သဘောတူရင်လုပ်မယ်။ ပြည်သူတွေသဘောမတူတာဆိုရင်တော့မလုပ်ဘူးပေါ့။ မေး။ ။ အစိုးရတပ်မတော်နဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ကော ဆရာအနေနဲ့ ဘယ်လိုပြောချင်ပါသလဲ။ ဖြေ။ ။ အခုလောလောဆယ်တော့ ရာခိုင်နှုန်းအပြည့်တော့ အမမျှော်လင့်နိုင်တော့ဘူး။ အထူးသဖြင့်တပ်မတော်တွေကို သိပ်အယုံအကြည်မရှိဘူး။ […]
ဦးမြာ ကယား(ကရင်နီ) ပြည်နယ်တွင် ရေကာတာ ၃ခု ဆောက်လုပ်မည့် စီမံကိန်း အပေါ်၊ တက်လာသော အစိုးရသစ်မှ ပွင့်လင်းစွာ ချပြစေလို ကြောင်း အနာဂတ်သံလွင် အဖွဲ့မှ ဒါရိုက်တာ ဒေါ်နှင်းရီကပြောသည်။ “လုံးဝကိုကျမတို့ စိုးရိမ်တယ် ကျမတို့ နိုင်ငံခေါင်းဆောင်အနေနဲ့ဆိုရင် ဒီကိစ္စကိုဖြေရှင်းလို့ရမယ် ပြည်သူတွေ စိတ်ချလောက်တဲ့စကားလေးတစ်ခွန်းလောက်တော့ ပြောသင့်တယ်” ဟုပြောသည်။ လက်ရှိတွင် ရေကာတာစီမံကိန်းမှာ တည်ဆောက်ရန် ရေမြေအနေထား တိုင်းတာမှု ကို ပြည်ထောင်စုအစိုးရက ခွင့်ပြုထား သည့် အဆင့်တွင်သာ ရှိနေပြီး တည်ဆောက်မှုဖြစ်၊မဖြစ်ကို မူ ဒေသခံ ပြည်သူများနှင့် ပြည်ထောင်စုအစိုးရအပေါ်တွင် မူတည်ကြောင်း ပြည်နယ် စီမံကိန်းနှင့် […]
ရှားမြာ တိုင်းရင်းသားလူမျိုးပေါင်းစုံ၊ ဘာသာပေါင်းစုံ ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ထားသည့် The Team Myanmar ဇာတ်ကားကို ရပ်ရွာများအတွင်း မတူကွဲပြားမှု၊ ကလေးအခွင့်အရေး၊လူ့အခွင့်အရေး၊ ပုံသေသတ်မှတ်သည့် အယူသည်းမှုလျှော့ချရန် ရည်ရွယ်ပြီး ပြသမှုများ ပြုလုပ်လျှက်ရှိသည်ဟု ငြိမ်းဖောင်ဒေးရှင်းမှ စီမံကိန်းမန်နေဂျာ ကိုဒေဝါကဆိုသည်။ “ဗီဒီယိုပြပေးပြီးတော ရရှိတဲ့ ဗဟုသုတ မေးခွန်းတွေမေးတယ်။ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးတွေ ကျောင်းမနေရပဲ အလုပ်လုပ်နေရတယ်။ ဒါမဖြစ်သင့်ဘူးပေါ့။ကိုယ့်ရွာကိုယ့်ဒေသမှာ ရှိတဲ့ ပုံသေအယူဆတွေ ဥပမာ အပျိုကြီးတွေက ဇီဇာကြောင်တယ်။ အပျိုကြီးတိုင်းက ဇီဇာမကြောင်ဘူးလေ။ ကယားကဖဲရိုက်တယ်။ ကယားအားလုံးက ဖဲရိုက်တာ မဟုတ်ဘူးလေ။”ဟု ကိုဒေဝါက ပြောသည်။ ကယားပြည်နယ်အတွင်း ကလေးအခွင့်အရေးမဆုံးရှုံးရန် ၊ လူ့အခွင့်အရေးမဆုံးရှုံးရန် ၊ လူမျိုးပေါင်းစုံ ဘာသာပေါင်းစုံ မတူကွဲပြားသော်လည်း အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်သွားနိုင်ရန် စသည့် […]