ကန္တာရဝတီတိုင်း(မ်) လက်ရှိအစိုးရလက်ထက်မှာ လယ်ယာမြေဥပဒေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဖက်ဒရယ်စနစ်ကိုသွားဖို့ မဖြစ်နိုင်တဲ့မူဝါဒတွေဖြစ်နေတဲ့အတွက် စစ်တပ်နဲ့ပတ်သက်ဆက်နွယ်နေတဲ့မြေသိမ်းကိစ္စတွေကို လက်ရှိအစိုးရအနေနဲ့မကိုင်တွယ်နိုင်သေးဘူးလို့ လယ်ယာမြေအရေးဆောင်ရွက်နေတဲ့ တစ်ဖွဲ့ဖြစ်တဲ့ Kayah Earthright Action Network က တာဝန်ခံ စောအယ်စေးကပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ စောအယ်စေးကို ကန္တာရဝတီတိုင်း(မ်) က မေးမြန်းထားပါတယ်။ Kayah Earthrights Action Network – KEAN အဖွဲ့ဟာဆိုရင် ကယားပြည်နယ်အခြေစိုက်အဖွဲ့ဖြစ်ပြီး ကယား(ကရင်နီ) ပြည်နယ်ရှိ ဌာနေတိုင်းရင်းသာတွေရဲ့ မြေနှင့်အရင်းအမြစ်ဆိုင်ရာအခွင့်အရေးကာကွယ်စောင့်ရှောက်တာတွေ၊ လူ့အခွင့်အရေးနှင့်သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာအခွင့်အရေး ချိုးဖောက်တာတွေ စောင့်ကြည့်အစီအရင်ခံတာတွေ ၊ မြေ၊ သစ်တောနှင့် ပိုက်နက်နယ်နိမိတ်တွေ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့တွေ၊ ပြည်နယ် ဖက်ဒရယ်မြေအုပ်ချုပ်စီမံမှု ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေ ဆောင်ရွက်နေတဲ့အဖွဲ့ဖြစ်ပါတယ်။ ကန္တာရဝတီတိုင်း(မ်)။ ။ ဆိုတော့ ဆရာတို့ရဲ့အဓိကလှုပ်ရှားမှုတွေက ဘာတွေဖြစ်မလဲ။ စောအယ်စေး။ […]
မြေယာဥပဒေ
စိုးထိုက်အောင် ကယားပြည်နယ်ရှိ အမျိုးသမီးတွေ ဖွံ့ြဖိုးတိုးတက်ရေးအတွက် အမျိုးသမီးတွေ မြေယာအမည်ပေါက်ဆောင် ရွက်နိုင်တဲ့ မူဝါဒတွေပေါ်ပေါက်နိုင်ဖို့ ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ (၂၀၂၀-၂၀၂၂)ခုနှစ် အမျိုးသမီးများ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ဖွင့်ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းစီမံချက်မှ ထုတ်ဝေတဲ့ စာအုပ်အချက်အလက်အရ သိရှိရပါတယ်။ အခုလက်ရှိတောင်သူတွေရဲ့အခက်အခဲကိုဖြေရှင်းပေးနိုင်ဖို့ မြေယာနှင့် သဘာဝအရင်းအမြစ်စီမံကိန်းဆိုင်ရာ အသိပညာပေးမှုတွေ ဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်ပြီးတော့ ယဉ်ကျေးမှုဓလေ့ထုံးတမ်းအရ အမျိုးသား၏အမည်ဖြင့်သာ အမည်ပေါက်နေခြင်းက အမျိုးသမီးတွေရဲ့ပိုင်ဆိုင်ခွင့်နဲ့ထုတ်လုပ်မှုတွေကို ပယ်ထုတ်ထားသလိုဖြစ်နေတဲ့ပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့အတွက် ဆောင်ရွက်ရခြင်းဖြစ်တယ်လို့ စီမံချက်မှာပါရှိပါတယ်။ “ဖွှံဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် စီမံကိန်းနဲ့ပတ်ပြီးတော့ ရှင်းရှင်းပြောရမယ်ဆိုရင် တာကသီးသန့်အမှန်တရားရယ်လို့ ထွက်လာမယ်ဆိုရင်တော့ ဒါကဥပဒေတစ်ခု ဖြစ်မယ်ပေါနော်။ ဥပဒေရဲ့ သဘောသဘာဝက တစ်ကယ်လို့ထွက်လာမယ်ဆိုရင် အကောင်းဆုံး ဥပဒေတစ်ခုဖြစ်မယ်။” ကယန်းအမျိုးသမီးအစည်းအရုံးက မူကလိုးရီယာ ၎င်းစီမံချက်နဲ့ပတ်သက်လို့ အကြံပြုပြောဆိုသွားတာဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းစီမံချက်စာအုပ်ထုတ်ဝေတဲ့အချိန်မှာတော့ သက်ဆိုင်ရာအစိုးရဌာနနဲ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေကနေပြီး ကယားပြည်နယ်အတွင်းမှာရှိ တဲ့အမျိုးသမီးအရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းတွေတချို့တွေကို အသိပေးသွားခဲ့ဖူးတယ်လို့ […]
ကန္တာရဝတီတိုင်း(မ်) စစ်တပ်မှသိမ်းယူထားတဲ့ ဒေသခံတောင်သူတွေရဲ့ မြေယာဟာဆိုလျှင် မြေသိမ်းဥပဒေနှင့်မကိုက်ညီဘူးဆိုရင် ဥပဒေအရတောင်သူတွေထံ ပြန်ပေးရမယ်လို့ တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေဦးသိန်းဦးကပြောပါတယ်။ “ပထမဆုံးအချက်ကတော့ ကျတော်တို့မြေသိမ်းတယ်ဆိုရင် ၁၈၉၄ခုနှစ်မြေသိမ်း ဥပဒေအရပဲ သိမ်းလို့ရတာပေါ့နော် ဒါက ဥပဒေကြီးဖြစ်နေတာကိုး အဲ့ဒီဥပဒေနဲ့မညီတဲ့ဟာတွေကို ပြန်ပေးနေကြတာပေါ့နော်။ ပြန်ပေးရမယ် ဒါနိုင်ငံတော် သမ္မတ ကလဲညွှန်ကြားထားတာပေါ့နော်။” လို့ ဦးသိန်းဦးက ပြောပါတယ်။ တောင်သူတွေကြုံတွေ့နေရတဲ့ အခက်အခဲတွေအတွက် ပြန်ရရှိဖို့ အားကိုးစရာဥပဒေတခုဖြစ်တယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။ လက်ရှိတောင်သူတွေ တရားရုံးကိုထွက်ဆိုချက်တွေအရ တောင်သူဟာဆိုရင် နှစ်ပေါင်း၅၀မကစိုက်ပျိုးလားကြပြီးဖြစ်တယ်ဆိုတာ သက်သေတွေထွက်ဆိုထားတာတွေ့ရကြောင်း၊ နိုင်ငံသားအခွင့်အရေးအနေနဲ့ကြည့်မယ်ဆိုရင် တောင်သူတွေပြန်ရဖို့မြေပဲဖြစ်တယ်လို့ ဦးသိန်းဦးက ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ် ဒေါဆိုရှေးတောင်သူတွေကိုစစ်တပ်ကတရားစွဲထားတဲ့အမှုကို အခုလိုသုံးသပ်ပြောဆိုထားပါတယ်။ ဦးသိန်းဦးက “အာဏာရှိတာ မရှိတာနဲ့မဆိုင်ဘူး။ ဥပဒေအရ တောင်သူတွေမှာ အခွင့် အရေးတွေရှိတယ်။ ဥပဒေနဲ့အညီ ရော်ကြေးတွေ ၊နစ်နာကြေးတွေ […]