စိုက်ပျိုးရေး

ခွန်းကလိုင်းဖရီး ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှာ မြန်မာနိုင်ငံဟာ အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံပြီးရင် ကမ္ဘာပေါ်မှာ ဘိန်းစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု ဒုတိယ အများဆုံးနေရာကနေ တတိယအများဆုံးအဆင့်သို့ လျော့ကျသွားပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ ဘိန်းထုတ် လုပ်မှု ဒုတိယ အများဆုံး နေရာမှာရှိခဲ့ပေမယ့် တတိအများဆုံးနေရာမှာ ရှိခဲ့တဲ့ မက္ကဆီကိုနိုင်ငံက နောက်ပိုင်းမှာ ဓာတုဗေဒသုံးပြီး မူးယစ်ဆေးဝါးတွေ အမြောက်အများထုတ်လုပ်တာကြောင့် ကမ္ဘာ့ဒုတိယ နေရာကို ရောက် သွားတာပါ။ ကုလသမဂ္ဂ မူးယစ်ဆေးဝါးနှင့် ရာဇာဝတ်မှုခင်းဆိုင်ရာရုံး (UNODC) ရဲ့...

စိုးထိုက်အောင် ၂၀၂၀ ဇွန်လ ၁၂ ရက်နေ့က အတည်ပြုလိုက်ပြီဖြစ်တဲ့ တောင်သူလယ်သမားများ၏ စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာ ချေးငွေ၊ စုငွေဥပဒေ အရ ပုံစံ (၇) မရှိတဲ့ တောင်သူတွေလည်း ချေးငွေ၊စုငွေတွေကို ရယူနိုင်ပြီဖြစ်တယ်လို့ LAW HOME အဖွဲ့မှ ဥပဒေအကြံပေး ကိုကျော်ဝဏ္ဏအောင် ကပြောပါတယ်။ “ပုံစံ(၇) ရှိခြင်းမရှိခြင်းနဲ့မသက်ဆိုင်ဘူးပေါ့ ဒီဥပဒေမှာက ပြောတယ်။ သူစိုက်ပျိုးရေးအမှန်တကယ်သာလုပ်နေဖို့လိုတယ်ပေါ့။ အဲ့လိုသာဖြစ်နေမယ်ဆိုရင် သူလာချေးမယ်ဆိုရင် ငွေစုသူ၊ ဒါမှမဟုတ်ရင် ချေးမယ်ဆိုရင်...

ကန္တာရဝတီတိုင်း(မ်) ပြီးခဲ့ဩဂုတ်လ ၃ရက်နေ့ မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းမှုကြောင့် ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်၊ သေးဆူလဲကျေးရွာအုပ်စု၊ ကုန်းသာကျေးရွာမှာ တောင်သူအချို့စိုက်ပျိုးထားတဲ့ နှမ်းခင်းဧက ၂၀ကျော် ရေမြှုပ်ပျက်စီးသွားတယ်လို့ သိရပါတယ်။ နှမ်းခင်း ၅ဧက စိုက်ပျိုးထားတဲ မသင်းထူးဆန်းက “ မနေ့ညကမှပေါ့ ချောင်းရေကြီးတာလည်းပါမယ်ထင်တယ် မနေ့က လပြည့်နေ့ဆိုတော့ ဘုန်းကြီးကျောင်းတက်ရင်းနဲ့ နှမ်းခင်းထဲရေဝင်ကုန်ပြီဆိုတာနဲ့သွားကြည့်တော့ နှမ်းကအဲလိုဖြစ်ကုန်တာ” လို့ ပြောပါတယ်။ ရိတ်သိမ်းပြီးစ နှမ်းတွေကို စုပုံထားစဉ် မိုးရွာသွန်းမှုကြောင့် နှမ်းခင်းအားလုံးရေမြှုပ်သွားခဲ့တာပါ။ စမုံနက်အမည်ရှိတဲ့ နှမ်းအထွက်နှုန်းကောင်းတာကြောင့် ခန့်မှန်းခြေ...

စိုးထိုက်အောင် ဘောလခဲမြို့နယ်မှာအတွင်းမှာ ဒီနှစ် မိုးရွာသွန်းမှုနည်းပါးတဲ့အတွက်ကြောင့်နှမ်းပင်တွေညိုးပြီးခြောက်သွားကာ အပင်တွေသေကုန်တယ်လို့ နှမ်းစိုက်တောင်သူတွေ ထံကနေ ကြားသိရပါတယ်။ နှမ်း ၂ဧကစိုက်ပျိုးထားပြီးအားလုံးနီးပါး ပျက်ဆီးသွားတဲ့ ဘောလခဲမြို့ ကယားပိုင်းစုစည်းရွာမှ မကြည်ကြည်ဝင်းက “ အဲ့လိုမျိုး ကျဲပြီးခါကျတော့ မိုးကမရွာတော့ ခါကျတော့ အကုန်လုံးပျက်ဆီးကုန်တာပေါ့ နှမ်းကမတတ်နိုင်တော့ဘူးလေ ညိုးပြီးတော့ သေကုန်တယ်။”လို့ပြောပါတယ်။ တစ်မြို့နယ်လုံးအတိုင်းအတာနဲ့ တောင်သူတွေက နှမ်းကိုသာအဓိက စိုက်ပျိုးကြတာဖြစ်ပြီး အရင်နှစ်တွေမှာ မိုးရေချိန်လက်မ အသင့်အသင့် ရှိတာမို့နှမ်းစိုက်ပျိုးမှုက အောင်မြင်ပေမဲ့လည်း ယခုနှစ်မှာ မိုးရွာသွန်းမှု...

စိုးထိုက်အောင် ဆိတ်မွေးမြူရေး အရှုံးပေါ်ရတာဟာ ဆိတ်မွေးတဲ့ တောင်သူတွေ အနေနဲ့ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုမရှိတာကြောင့်ဖြစ်တယ်လို့ ကယားပြည်နယ် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်း ဝန်ကြီး ဦးဘော့စ်ကိုက ပြီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင် ၂၄ ရက်နေ့ အစိုးရ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။ “ ဆုံးရှုံးမှု မရှိရလေအောင်ဆိုပြီး နည်းစနစ်တွေ သင်တန်းတွေပေးတွေ ပေးခဲ့ပါတယ်။ သင်တန်းတွေပေးပြီးမှပဲ ကျတော်တို့ ဆိတ်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းကို စတင်ဆောင်ရွက်ပါတယ်။ စတင်ဆောင်ရွက်တဲ့ အချိန်မှာပဲ ကျတော်တို့ဆိတ်တွေအလေအလွင့်မရှိအောင်၊...

ခွန်းကလိုင်းဖရီး ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း ဖယ်ခုံမြို့နယ်၊ အလယ်ကယန်းဒေသတွင် မိုးရွာသွန်းမှုနည်းပါးတဲ့အတွက် တောင်သူလယ်သမားတွေက ရေအလုံအလောက် မရရှိဘဲ လယ်မြေထွန်ယက်စိုက်ပျိုးရာမှာ အခက်အခဲကြုံ တွေ့နေကြရပါတယ်။ ၎င်းအခက်အခဲနှင့် ပတ်သက်ပြီး တောင်သူ ခွန်းအလေးရှိုက “ရေမရတဲ့ နေရာမျိုးခါကျတော့ ပိုပင်ပန်းတာပေါ့။ တစ်ရက်တစ်ရက်လုပ်တာ နဲနဲပဲ သွားတဲ့အခါကျတော့ မြေနဲ့ ပြောမယ်ဆို ရေရှိတဲ့ဟာဆို ပိုမြန်တာပေါ့။ ရေမရှိတဲ့ နေရာခါကျတော့ တခါနဲနဲ တွန်းသွားပြီးတော့ လုပ်တယ်။ တစ်ရက်ဆို အလွန်ဆုံး တစ်ပယ်...