မြေယာပြဿနာ

မော်မီမြာ ဒီကနေ့ ကယားပြည်နယ်၊ ပြည်နယ်တရားရုံးမှာ ဒီးမောဆိုမြို့နယ် ဒေါဆိုရှေ့တောင်သူ ၁၇ ဦးရဲ့ တပ်သိမ်းမြေယာအမှုကို ပလပ်လိုက်ပြီဖြစ်ပေမယ့် တောင်သူတွေရဲ့ မြေယာတော့ ပြန်ရနိုင်တဲ့အခြေအနေ မရှိသေးပါဘူး။ တောင်သူတွေရဲ့ အမှုကိုလိုက်ပါဆောင်ရွက်ပေးတဲ့ ရှေ့နေလည်းဖြစ် လက်ရှိ ကယားပြည်နယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ ကနေ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် မဲဆန္ဒနယ်ကနေ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့်...

နော်ဒွေးအယ်ခူ တပ်ပိုင်မြေကျူးကျော်မှု တွေနဲ့ တရားရုံးက ချမှတ်လိုက်တဲ့ ပြစ်ဒဏ်တွေကိုကျခံပြီးသွားတဲ့ လွိုင်ကော်မြို့နယ်ထဲက တောင်သူကို ပြစ်ဒဏ်နည်းတယ်ဆိုပြီး အမြောက်တပ် ၃၅၆ နဲ့ ခြေမြန်တပ်ရင်း ၂၅၀ က ထပ်မံပြီး ပြည်နယ်တရားလွှတ်တော်မှာ ပြင်ဆင်ချက်တက်ထားတဲ့ အမှုကို ပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်က ဒီနေ့ ဩဂုတ်လ ၁၄ ရက်နေ့မှာ...

ကန္တာရဝတီတိုင်း(မ်) စစ်တပ်ကနေ လယ်ယာမြေသိမ်းဆည်းခံလိုက်ရပြီး မိသားစု စားဝတ်နေရေးရုန်းကန်ရှာဖွေစားသောက်နေရတဲ့ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ် ဒေါဆိုရှေ့ကျေးရွာမှ ကိုပါးရယ်နဲ့ သူတို့မိသားစု အခက်အခဲအကြောင်းကို တွေ့ဆုံမေးမြန်းထားပါတယ်။ ကိုပါးရယ် မိသားစုက ကိုပါးရယ်နှင့် ဇနီး၊ သားတစ်ဦး ယောက္ခမနှင့်အတူ လေးယောက် ရှိပါတယ်။ လက်ရှိမှာ ကိုပါးရယ်ကစက်ပြင်၊ စက်မောင်း။ ယောက္ခမဖြစ်သူ ဒေါ်ညားမာက တစ်ခါတစ်လေ တောင်ယာပေါင်းလိုက်တဲ့အလုပ်ကိုနေ့စားလုပ်တယ်။...

ကန္တာရဝတီတိုင်း(မ်) လက်ရှိ ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ်အတွင်းက တောင်သူအချို့ကို မြန်မာတပ်မတော်က ပြင်ဆင်ချက်တက်တဲ့အမှုတွေက ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲမှာ တစ်စုံတစ်ရာဆုံးဖြတ်ချက်ချတဲ့ကိစ္စတွေမှာ တစ်ဆို့မှုဖြစ်စေနိုင်တယ်လို့ ကယားပြည်နယ်ငြိမ်းချမ်းရေးလေ့လာစောင့်ကြည့်သူတွေက ထောက်ပြပြောဆိုပါတယ်။ “ဒီကိစ္စရပ်က ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲမှာ လာပြီးသက်ရောက်တာပေါ့နော်။ အဲ့လိုရောက်လာတဲ့အခါမှာ အပြန်အလှန်ဆွေးနွေးမှုရဲ့ အားကောင်းဖို့အတွက် ပိုပြီးတော့မှအခက်အခဲဖြစ်စေတယ်။ အထူးသဖြင့်က ဆွေးနွေးညိုနိုင်းတဲ့အခါမှာ တစ်စုံတစ်ရာတော့ဆုံးဖြတ်ချက်ချနိုင်ဖို့အတွက် ပိုပြီးတော့မှ အခက်အခဲဖြစ်စေတယ်ပေါ့နော်။ ဘာလို့လဲဆိုရင် တာကရေရည်ဖြေရှင်းရမယ့်ကိစ္စဖြစ်သော်လည်းပဲ နှစ်နာတဲ့ပြည်သူလူထုအတွက်က...

အန်ထောနီ တောင်သူတွေနဲ့ မြန်မာ့တပ်မတော်တို့ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ပြဿနာတွေကို ပြည်ထောင်စု အစိုးရသော်လည်းကောင်း ပြည်နယ်အစိုးရသော်လည်းကောင်း တစ်စုံတစ်ရာ ဖြေရှင်းပေးတာတို့ ညွန်ကြားချက်တွေထုတ်ပေးတာတို့ ဆောင်ရွက်သင့်တယ်လို့ ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ် အခြေစိုက် တိုင်းရင်းသားပါတီတွေက တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။ “အစိုးရတွေက ဒါချက်ချင်းလုပ်ဆောင်ပေးသင့်တဲ့အရာဖြစ်တယ်။ နောက်ထပ်အမှုမျိုးတွေမတက်လာအောင်လည်း ပြင်ဆင်တဲ့အနေနဲ့ ပြင်ဆင်တဲ့ အနေအထားဖြစ်အောင် ညွန်ကြားချက်တွေ ဥပဒေတွေပြင်တာတွေ တစ်စုံတစ်ရာ လုပ်ဖို့လိုအပ်တယ်။...

ကန္တာရဝတီတိုင်း(မ်) ကယားပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်ရုံးက ဒေါဆိုရှေးတောင်သူ တွေဖြစ်တဲ့ ဦးသောမတ်စ်၊ ဦးပါစကွားလယ်၊ ဦးကျော်ကျော်၊ ဦးမာတီးယာ၊ ဦးအိုင်ဗင်၊ ဦးငါးရယ် တို့ကို ဇူလိုင်လ ၇ ရက်နေ့က ပြန်လည်ဆင့်ခေါ် တာဖြစ်ပြီး လာမယ့် ဇူလိုင်လ ၁၀ ရက်နေ့မှာ ပြည်နယ် တရားရုံးမှာ အမှုကို ကြားနာရမှာ...

စိုးထိုက်အောင် ကယားပြည်နယ်အစိုးရ ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်ကို အရေးတယူ မထားရှိတဲ့အပြင် ပြည်သူများ သိရှိအောင် ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေကို ချပြထားခြင်း မရှိဘူးလို့ ကရင်နီပြည် တောင်သူလယ်သမားသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင် ကိုစစ်မုန်းက ကန္တာရဝတီတိုင်းကို ပြောပါတယ်။ “ နံပတ် ၁ကတော့ ပြည်သူတွေ ငြိမ်းချမ်းရေးအခြေအနေတွေ ဘယ်လိုရှိလဲဆိုတာ သိခွင့်မရဘူးပေါ့နော်။ နောက်တစ်ခုနံပတ် ၂ကတော့...

ကန္တာရဝတီတိုင်း(မ်) စစ်တပ်ကနေ တောင်သူတွေအပေါ် ပစ်ဒဏ်ထပ်မံချမှတ်ပေးဖို့ ကယားပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်ရုံးသို့ ပြင်ဆင်ချက်တက်တဲ့အပေါ်မှာ ပြန်လည်ဖြေလျော့ပေးဖို့ စဉ်းစားပေးစေချင်တယ်လို့ တောင်သူတွေက တောင်းဆိုနေကြပါတယ်။ ကရင်နီပြည်တောင်သူလယ်သမားသမဂ္ဂမှ ကိုဒီးဒီက “အထူးသဖြင့် ခုချိန်မှာ စိုက်ပျိုးရာသီဖြစ်နေတယ်ပေါ့နော ကိုယ့်စားဝတ်နေရေးအတွက်လုံးပန်းနေရတဲ့အချိန်မှာ ဒီလိုစိတ်ဒုက္ခ ကိုယ်ဒုက္ခရောက်စေတဲ့အရာကို ထပ်လုပ်တယ်ဆိုတာက လုံးဝမတရားဘူးလို့ပဲ ကျတော်ပြောချင်တာပေါ့နော။ တောင်သူတွေဖက်ကတော့ ခံရမယ့်ဖက်ကပဲပေါ့နော ဆိုတော့ အစိုးရကော...

စိုးထိုက်အောင် သိမ်းဆည်းထားတဲ့ ဒေသခံပြည်သူတွေရဲ့ လယ်ယာမြေတွေကို အမှန်တကယ် အသုံးမပြုဘူးဆိုရင် နစ်နာဆုံးရှုံးသွားတဲ့ သူတွေကို မြေယာ သို့မဟုတ် လျော်ကြေးငွေပြန်ပေးသင့်တယ်လို့ ကယားပြည်နယ် လွှတ်တော် တိုင်စာပစ်စာလေ့လာဆန်းစစ်ရေးအဖွဲ့ ဥက္ကဌ ဦးအောင်နိုင်ဦးက ပြောပါတယ်။ “တကယ် မသုံးတဲ့မြေတွေကို တောင်သူတွေကို ပြန်ပေးသင့်တယ်ပေါ့။ နစ်နာဆုံးရှုံးမှုတွေ တအားများတယ်ပေါ့။ တကယ်သုံးလို့ရှိရင်တော့ ပြန်မပေးမဲ့ လျော်ကြေးငွေပေါ့။...

လတ်တလောဖြစ်ပွားနေတဲ့ ကိုဗစ်၁၉ကာလအတွင်းမှာ ပြည်နယ်အစိုးရအနေနဲ့ မြေယာနဲ့ပတ်သက်တဲ့စီမံခန့်ခွဲမှုတွေ လုပ်ဆောင်နေတဲ့အပေါ်မှာ ပြည်နယ်အတွင်းမှာရှိတဲ့မြေယာအရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဆောင်ရွက်နေကြတဲ့ အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းတွေက ဘယ်လိုပြောဆိုကြပါသလဲ။ စောအယ်စေး (Kayah Earthrights Action Network) လက်ရှိ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါဖြစ်တဲ့ COVID-19 ပေါ့နော ကပ်ရောဂါဖြစ်နေတဲ့ကာလမှာတော့ အမှန်တကယ်အစိုးရအနေနဲ့ လူထုကိုအမှန်တကယ် ဒီရောဂါမဖြစ်ဖို့ကနေ အဓိက ကာကွယ်ပေးဖို့ ကူညီပေးဖို့သွားရမှာဖြစ်တယ်။ ဒါပေမယ့်...