ရိုးရာနှင့် ယဉ်ကျေးမှု

စိုးထိုက်အောင် ကယား(ကရင်နီ) မျိုးနွယ် စုတွေမှာ ဘိုးဘွားစဉ်ဆက် က ယုံကြည်လာခဲ့တဲ့ မိုးခေါ်တဲ့ ဓလေ့ (ဆုံဆွဲပွဲ) ဆိုတာရှိပါတယ်။ မိုးခေါင်တဲ့ နှစ်တွေမှာ ဒီလိုပွဲတွေကို ပြုလုပ်တတ်ကြပါတယ်။မိုးခေါ်ပွဲ (ဆုံဆွဲပွဲ) မှာ ဆုံကို ကျိုးနဲ့ ချည်ပြီး အမျိုးသားတဖက်၊ အမျိုးသမီးတဖက် အားပြိုင်ဆွဲကြရပါတယ်။ ဆုံဆွဲတဲ့ အချိန်မှာ အမျိုးသမီးတွေ...

ခူးပလုရယ် (DMS) ရေးသားသည်။ “ကယားရိုးရာပွဲတွေဆိုရင် ဝက်သားစားမယ်၊ ခေါင်ရည် မူးပြဲနေအောင်သောက်ကြမယ်၊ ပြီးရင် အပျိုမအိမ်သွားလည်မယ်” ဟူ၍ ပေါ့ပျက်ပျက်ပြောဆိုနေမှုများ မကြာခဏ ကြားရတတ်ပါသည်။ ထိုသို့ပြောဆို ဝေဖန်မှုများသည် အကြောင်းမဲ့ ပေါ်ပေါက်လာခြင်း မဟုတ်တန်ရာ၊ အဲ့ဒိုပေါ်မီ အပါအဝင် ကယားရိုးရာပွဲတော် အချို့တွင် လူမှန်းသူမှန်းမသိ အမူးလွန်ကာ လမ်းဘေး၊ ခြံစည်းရိုးဘေးများတွင်...

အန်ထော်နီ လည်ပင်းကို ကြေးကွင်းတွေနဲ့ရစ်ပတ်ပြီးတော့ ခြေသလုံးနဲ့ လက်ကောက်ဝတ်တွေမှာလည်း သံထည်တွေပတ် ကြေးကွင်းတွေ ဝတ်ထားတဲ့ ထူးခြားတဲ့ ကယန်း အမျိုးသမီး ကြေးကွင်းပတ်လူမျိုးတွေဟာဆိုရင် ပြည်တွင်းပြည်ပ ခရီးသွား အများစုက စိတ်ဝင်စားကြတဲ့ မျိုးနွယ်စုဖြစ်ပါတယ်။ လည်ပင်းမှာ ကြေးကွင်းပတ်ထားတာကြောင့် သူတို့လည်ပင်းက သာမန်ထက်ရှည်နေပါတယ်။ ဒီလိုကယန်းကြေးကွင်းပတ် အမျိုးသမီးတွေ ဟာဆိုရင် ကယန်းမျိုးနွယ်စု ၄...

စိုးထိုက်အောင် ဖရူဆိုမြို့နယ်ရဲ့အနောက်ဘက်ခြမ်း ဒေသတော်တော်များများမှာ ဘိုးဘွားအစဉ်အလာကတည်းက ကယောလူမျိုးစုတွေအဓိကနေထိုင်ကြတာဖြစ်ပြီးတော့ အများစုက ရွေ့ပြောင်းတောင်ယာကို လုပ်ကိုင်စားသောက်နေကြပြီးတော့ တစ်ဖက်တစ်လမ်း ဝင်ငွေရအောင် ကယောရိုးရာဝတ်စုံအထည်တွေကို ယှက်လုပ်ကြပါတယ်။ ဖရူဆိုမြို့ပေါ်ကနေ ဟိုယာလမ်းခွဲဘက် သွားမယ်ဆိုရင် ဟိုယာဒေသကို မရောက်ခင် ထေခိုကျေးရွာမှာဆိုရင် အိမ်ခြေ ၉၁အိမ်ကျော်ရှိပြီး ကယောရိုးရာဝတ်စုံယက်ယန်းကို အိမ်ခြေ ၄၆အိမ်ကျော်လောက်က ယက်လုပ်နေကြတာဖြစ်ပါတယ်။ ထေခိုကျေးရွာမှာရှိတဲ့ ကယောရိုးရာဝတ်စုံယက်လုပ်တဲ့ လူတွေဟာ...

အန်ထော်နီ ကမ္ဘာကပ်ဆိုက်ရောဂါကျရောက်နေတဲ့အချိန် ခရီးသွားလုပ်ငန်းတွေ အထင်ကရနေရာတွေပိတ်ထားပြီးနောက် ကယန်းကြေးကွင်းပတ် အမျိုးသမီးတွေ အနေနဲ့လည်း သူတို့ရဲ့ခရီးသွားလုပ်ငန်းအတွက် ဖွင့်လှစ်ထားတဲ့ ဆိုင်တွေလည်း ပိတ်ထားနေရတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ခရီးသွားလုပ်ငန်းအနေနဲ့ ကယန်းကြေးကွင်းပတ်အမျိုးသမီးတွေ ဖွင့်လှစ်ထားတဲ့နေရာတွေကတော့ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်ပန်ပက်ကျေးရွာအုပ်စုဘက်ရှိကျေးရွာတွေအပါအဝင် ၊ လွိုင်ကော်မြို့ ဒေါဆန်းဘုန်းကျေးရွာတို့မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုမျိုးကိုယ့်ရိုးရာကို တစ်ခြားသူကစိတ်ဝင်စားလို့ သူများပြည်နယ်တွေအထိ သွာရောက်ဖျော်ဖြေခဲ့ရတယ်လို့လည်း ပန်ပက် လော်ကုံးကျေးရွာ မှာနေတဲ့ အသက်...

စိုးထိုက်အောင် ကရင်နီမျိုးနွယ်စုတို့ရဲ့ ကေ့ထျိုးဘိုး ခေါ် တံခွန်တိုင် အလံကို လွှင့်ထူထားတဲ့ ကုန်တင်ကားတွေပေါ်မှာ ချက်ပြုတ်စားသောက်စရာ ဆန်တွေ၊ ဆီတွေ၊ ရေတွေနဲ့ လုံးပတ် တစ်လက်မတ်ခွဲလောက်ရှိတဲ့ ကြိုးခွေတွေ တင်ပြီး အမျိုးသား လူတစ်စုက တောထဲကို မောင်းထွက်သွားပါတယ်။ ဒါကတော့ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ် ၊ ထီးပိုးကလိုးကျေးရွာအုပ်စု ၊ ဖဲလျာကျေးရွာကနေ...

စိုးထိုက်အောင် ကပ်ရောဂါဆိုးဖြစ်ခြင်းမှ ကင်းဝေးစေဖို့ ကြိုတင်တားဆီးကာကွယ်တဲ့အနေနဲ့ စုပေါင်းကေ့ထျိုးဘိုးပွဲတော်ကို ရိုးရာအရသာ အကျဉ်းချုံးပဲပြုလုပ်တော့မှာဖြစ်တယ်လို့ (၆၂)ကြိမ်မြောက် စုပေါင်းရိုးရာကေ့ထျိုးဘိုးပွဲတော် ကျင်းပရေး ဦးစီးကော်မတီ ဥက္ကဌ ဦးမီရယ်က ပြောပါတယ်။ ကေ့ထျိုးဘိုးပွဲ ဖြစ်မြောက်ရေးကော်မတီ ဥက္ကဌဦးမီရယ်က “ ဒီပွဲက ကျတော်တို့အစကတော့ ကျတော်တို့ဒီပွဲဖြစ်မယ်မဖြစ်မယ်ဆိုတာက ကျတော်တို့အရင် လျာထားတဲ့ဟာတွေပေါ့နော် ဖြစ်မယ်လို့ဘဲ ထင်တာပေါ့နော် ပွဲလဲနီးလဲနီးရော...

နော်ဒွေးအယ်ခူ နှစ်စဉ်ကျင်းပနေကျဖြစ်တဲ့ ကယားလူမျိုးရဲ့ရိုးရာဓလေ့တစ်ခုဖြစ်တဲ့ တောလိုက်ပွဲကို လွိုင်ကော်မြို့နယ် ဒေါကလိုးခူကျေးရွာမှာ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဦးလေးရယ်က “ရှေးရိုးရာဓလေ့အရ ကျတော်တု့ိလုပ်တဲ့ပွဲပေါ့နော ပွဲလုပ်တဲ့အနှစ်သာရကတော့ တခြားဧည့်သည်တွေဝင်ခွင့်မပြုဘူး။ ထမင်းတွေထုပ်သွားလည်း ငါးရံ့တို့ ငါးရံ့ခေါင်းတိုတို့ ပဲပုတ်တို့ ထုပ်လို့မရဘူး။ ထုပ်တဲ့ ဖက်ကလည်း အင်ဖက်ပဲရတယ် ငှက်ပျော်ဖက် မရဘူး။ တောကောင်ရလို့ရှိရင်တော့ ရပ်ရဲ့အကျိုး ရွာရဲ့အကျိုး နောက်ပြီးတော့...

ကန္တာရဝတီတိုင်း(မ်) ယခုကျင်းပနေတဲ့ ၆၈ နှစ်မြောက် ကယားပြည်နယ်နေ့ပွဲတော်မှာတော့ တိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်စုတို့ရဲ့ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုတွေကို မြင့်တင်ပေးတဲ့အနေနဲ့ တမူထူးခြား တခြားသောနှစ်တွေထက် ပြခန်းတွေပြသခွင့်ရလာတယ်လို့ ဒေသခံ တိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်စုတွေက ပြောဆိုထားကြပါတယ်။ နှစ်စဉ်ကျင်းပလျက်ရှိတဲ့ ကယားပြည်နယ်နေ့ပွဲတော်ဟာဆိုရင် ယခင်က တိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်စုတွေရဲ့ ရိုးရာအမွေအနှစ်တွေ၊ စာအုပ်စာပေတွေ၊ ရိုးရာလုပ်ငန်းတွေကို ပြခန်းတွေမှာ ချပြပေးဖို့ တခြား ဌာနဆိုင်ရာတွေလို တန်းတူ...

ကန္တာရဝတီတိုင်း(မ်) ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ် ဖရူဆိုမြို့ရဲ့ အနောက်ဘက်ခြမ်းဒေသဘက်တွေမှာဆို ကယော၊ ကယား၊ ကော်ယော် မျိုးနွယ်စုတွေ အများဆုံးနေထိုင်ကြပါတယ်။ အဲဒီဒေသဘက်ကိုသွားဖို့ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ခက်ခဲနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်တွင်းစစ်တွေအရင်က မကြာခဏကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့ ဒဏ်တွေကြောင့်လည်း ယခုချိန်ထိ ဖွံ့ဖြိုးမှု အစစအရာရာနောက်ကျကျန်ခဲ့တဲ့ ဒေသဖြစ်ပါတယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ဝေါဟာရနဲ့ ပတ်သက်လို့ အသက် ၇၀ နီးပါးရှိနေပြီဖြစ်တဲ့ ကယောအမျိုးသမီး...